Fiyatlarda genel düzeyde yaşanan hızlı ve sürekli artış olarak tanımlanan enflasyon, ülke ekonomilerini bütünü ile etkileyen bir yapıdadır. Başka bir tanımlama ile para değerinin düşmesi olarak ifade edilmektedir. Ülke ekonomilerini baştan sona kadar etkileyebilen enflasyonun pek çok nedeni ve ortaya çıkardığı sonuçları bulunmaktadır.
Enflasyonun nedenlerini anlayabilmek adına talep ve maliyet enflasyonu tanımlamalarını bilmek gerekmektedir. Talep enflasyonu; üretimin, tüketici talebini karşılayamadığı durumlarda ortaya çıkmaktadır. Çözümlemek için üretimin arttırılması ya da talebi azaltıcı önlemler alınması gerekir. Maliyet enflasyonu; üretim kaynaklarındaki fiyat artışlarının, üretim maliyetlerini arttırması sonucu; ürünlerin fiyatında meydana gelen artışı ifade etmektedir. Maliyet enflasyonu sonucunda toplam talepte azalma yaşanır.
Enflasyonla mücadelede devlete düşen sorumluluklar bulunmaktadır. Öncelikle enflasyona neden olan yapısal sorunların ortadan kaldırılması gerekir. Ayrıca; devletin yanı sıra firmaların ve tüketicilerin de bir takım önlemler alması şarttır. Devletin gelir ve gider dengesizliğini ortadan kaldırmasının yanında firmalarında fazla kardan kaçınmaları önemlidir. Tüketiciler ise alışverişlerde tasarruf yoluna gitmelidir. Tüm bunlara ek olarak, uygun para politikaları devlet tarafından bilinçli olarak uygulanmalı ve tedbirler elden bırakılmamalıdır.
Enflasyonun başlıca nedenleri
- Ülkeye karşılıksız olarak giren para ve döviz fazlalığı
- Ülke harcamalarının, toplam gelirin üzerinde olması
- Üretimde çeşitli nedenlere bağlı olarak yaşanan azalmalar
- Para arzındaki artışlar
- Üretim faktörlerinin fiyat artışları
Enflasyonun sonuçları
Enflasyonun ekonomik ve sosyal alanlarda olmak üzere pek çok etkisi bulunmaktadır. Ekonomik alanda yaşanan değişime bakıldığında enflasyonun temel sonuçları şu şekildedir;
Ekonomik;
– Üretimin olumsuz etkilenmesi
– Dövize yatırımın artması
– Finansal piyasalardaki dalgalanmalar
– İhracatın gerilemesi
– Dış borçlanmanın artması
Sosyal;
– Ülkedeki refah düzeyinin azalması
– Bireysel kazançların düşmesi
– Toplumun gelir dağılımının bozulması
– Sosyal adaletin sağlanamaması
– Toplum huzurunun bozulması
İlginizi çekebilir: Tasarruf Yaparken Yapılan 3 Sık Hata