Merkez bankası, devletin bankasıdır. Diğer bankaların sahip olmadığı yetkileri elinde bulundurmaktadır. Ülkede bulunan diğer bankaların yönlendirmesini yapmakla yükümlüdür. Her ülkenin bir merkez bankası bulunmaktadır. Dünya geneline bakıldığında Amerikan Merkez Bankası yani FED dikkat çekmektedir. Çünkü dünyanın en güçlü ekonomisi olması dolayısıyla Amerika’nın, merkez bankası tarafından açıklanan kararlar dünya piyasalarını etkilemektedir.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası ise 11 Haziran 1930’da kurulmuştur. Birçok görev ve fonksiyona sahip olan Merkez Bankası, çeşitli politikalar uygulamakta ve böylece amaç ve görevlerini yerine getirmeye çalışmaktadır. Bankaların kontrolünü sağlayan merkez bankası, para politikaları uygulayarak ekonomik gelişmeye katkı sağlamayı amaç edinmektedir. Temel hedefi; fiyat istikrarının sağlanmasıdır. Yasalarla çalışan ve bağımsız yapıda olan Merkez Bankası, siyasi müdahaleden uzaktır. Ancak dünyada istisnai örnekleri de mevcuttur. Bazı ülkelerin merkez bankası kamuya ya da özel mülkiyete aittir.
T.C. Merkez Bankası’nın Görevleri
– Fiyat istikrarını sağlamak.
– Ülke ihtiyacı kadar para basmak.
– Para politikalarını belirleyip, uygulamak.
– Para arzını kontrol altında tutmak.
– Devlet için ödeme ve tahsil işlemleri gerçekleştirmek.
– Faiz oranlarını belirlemek.
– Ekonomik düzenlemeler yapmak.
– Enflasyon, deflasyon ve döviz kurunda kontrolü sağlamak.
– Sektörün denetlenmesi ve düzenlenmesini sağlamak.
– Kredi kurumu olarak bankalara ve hükumete hizmet vermek.
– Ülkede altın ve döviz rezervlerinin kontrolünü sağlamak.
– Büyüme gerçekleştirmek.
– İstihdamın sağlanması.
Merkez Bankası tüm bu yetkiler dolayısıyla oldukça önemli bir kuruluştur. Devletin ve ülke ekonomisinin bel kemiğini oluşturan Merkez Bankası, aynı zamanda devletin en güvenli kasasıdır. Ülke ekonomisinin sağlıklı şekilde işleyebilmesi adına çalışmalar yürütmekte ve diğer bankaların ekonomik planlamalara göre hareket etmesini sağlamaktadır. Merkez Bankası tarafından belirlenen politikalara herkesin uyma zorunluluğu bulunmaktadır.
İlginizi çekebilir: Enflasyonun Nedenleri ve Sonuçları